حتی کسانی که نام ماروین مینسکی را نشنیده‌اند و نمی‌شناسند، دانشی را که او به شکل جدی و رسمی پایه گذاری کرد به خوبی می‌شناسند: هوش مصنوعی.

ماروین میسنکی – پدر هوش مصنوعی

ماروین مینسکی به همراه همکارش جان مک کارتی، در سال ۱۹۵۹ لابراتوار هوش مصنوعی دانشگاه MIT را راه اندازی کردند. اصطلاح هوش مصنوعی هم توسط همین دو تن رواج یافت و به جهانیان شناسانده شد (البته ساختن این تعبیر پیشنهاد جان مک کارتی است).

مینسکی از جمله مطرح‌ترین دریافت‌کنندگان جایزه تورینگ است.

شاید تعبیری که آلن کی (Alan Kay) در مورد ماروین مینسکی به کار می‌برد یکی از گویاترین تعبیرها باشد:

مینسکی کمک کرد تا به کامپیوترها، به عنوان چیزی فراتر از ماشین‌های سریع برای محاسبات ریاضی فکر کنیم و برای آنها ماموریتی بزرگتر در راستای بر عهده گرفتن برخی از وظایف مهم انسان قائل شویم.

مرور کوتاهی بر زندگینامه ماروین مینسکی

ماروین مینسکی، متولد نیویورک است. او در سال ۱۹۲۷ به دنیا آمد و در سال ۲۰۱۶ درگذشت.

او مدرک لیسانس ریاضی خود را از دانشگاه هاروارد دریافت کرد. البته چنان کنجکاو بود که مطالعات گسترده‌ای را نیز به صورت همزمان در حوزه‌های دیگر مانند موسیقی و زیست شناسی و روانشناسی انجام داد.

او نهایتاً دکترای خود را در ریاضی از دانشگاه پرینستون دریافت کرد. دانشگاهی که برای او فرصت آشنایی با آلبرت اینشتین و جان فون نویمان را فراهم کرد.

مینسکی نخستین کارهای خود را در حوزه‌ی روبوتیک و ساختن بازوهای مکانیکی انجام داد. اما به سرعت جنس کارهایش از سمت کارهای فنی ساده به توسعه ریاضیات هوش مصنوعی و فلسفه هوش و هوشمندی و روانشناسی شناختی کشیده شد.

مینسکی تا سال ۲۰۱۶ که در ۸۸ سالگی فوت کرد، همچنان از جایگاه بالایی در میان نظریه پردازان هوش مصنوعی و فلسفه آگاهی و شناخت برخوردار بود و هنوز هم، نظریات و ایده‌هایش به صورت گسترده مورد مطالعه و استناد قرار می‌گیرند.

کتابها و مقالات ماروین مینسکی

بخشی از کتابها و مقالات ماروین مینسکی را می‌توانید در سایت دانشگاه MIT ببینید:

 مقالات ماروین مینسکی در سایت MIT

در کنار کتابها و مقالات فوق، ماروین مینسکی سه کتاب کلیدی دارد که از اهمیت بالایی برخوردارند.

او در کتاب Perceptrons که در سال ۱۹۷۲ منتشر شد، به محدودیتهای شبکه های عصبی مصنوعی پرداخت. استدلال‌ها و توضیحات او چنان قوی بود که تا مدتی، رغبت به مطالعه و تحقیق در این حوزه کاهش یافت (این نقدی است که گاهی در مورد مینسکی مطرح می‌شود). اما باید به خاطر داشته باشیم که او این محدودیت‌ها را نه به خاطر متوقف کردن تحقیقات، بلکه با هدف جهت‌دهی به تحقیقات و مطالعات آتی مطرح کرد.

کتاب Society of Mind کتاب دیگر ماروین مینسکی است که در سال ۱۹۸۸ منتشر کرد و در آن به اهمیت تعامل ذهن‌ها با یکدیگر برای توسعه‌ی هوش و آگاهی پرداخت. به عبارتی، مینسکی تاکید داشت که برای توسعه هوش مصنوعی، تنها یک موجود هوشمند کافی نیست. ما باید تعداد زیادی موجود هوشمند داشته باشیم که با یکدیگر در تعامل باشند. همان چیزی که امروزه به عنوان سیستم‌های Agent-based به صورت گسترده مورد پیاده سازی و استفاده قرار می‌گیرد.

کتاب The emotion machine از جمله کتاب‌های دیگر اوست که با توجه به تاریخ انتشار (۲۰۰۶) می‌توان آن را در زمره‌ی به روز‌ترین مجموعه‌های آراء و عقاید او در نظر گرفت.

مهم‌ترین دستاورد و کمک ماروین مینسکی برای دنیای هوش مصنوعی و تکنولوژی، کمک او برای رهایی دنیای تکنولوژی از دوالیسم و دوگانه نگری بود که از زمان افلاطون باقی مانده بود.

دیگر لازم نبود تا مانند دوران کهن، ذهن را چیزی فراتر از مغز در نظر بگیرند. ذهن، فکر کردن، اراده کردن و فهمیدن، همان کاری است که مغز با کنار سایر اعضای بدن و در کنار سایر اعضای جامعه انجام می‌دهد و نه چیزی اضافه و سوار بر مغز.

مطلب مرتبط:

 فیلم ویدئویی مصاحبه ری کورزویل با ماروین مینسکی (انگلیسی)