انریکو فرمی (Fermi)، فیزیکدان ایتالیایی است که در آغاز قرن بیستم (سال ۱۹۰۱) در ایتالیا به دنیا آمد و در بیست و یک سالگی، دکترای خود را از دانشگاه پیزا دریافت کرد.

تصویر فرمی در بین فیزیکدانان ذرات بنیادی با تصویری که مردم عادی از او دارند تفاوت بسیاری دارد.

انریکو فرمی، سهم قابل توجهی در توسعه فیزیک هسته‌ای و فرایندهای تولید انرژی بالا داشته است. او همچنین شکلی از آمار را اختراع کرد که به آمار فرمی (Fermi’s statistics) مشهور است و در سطح اتمی و تحلیل وضعیت ذرات بنیادی نقش مهمی دارد. در حدی که می‌توان او را از توسعه دهندگان جدی مکانیک کوانتومی دانست.

البته شیوه‌ی آماری که او اختراع کرد با فاصله‌ی چند ماه توسط پاول دیراک فیزیکدان انگلیسی هم مطرح شد و از این‌رو ما امروز آن شیوه را به عنوان آمار FD یا Fermi-Dirac می‌شناسیم.

فرمی در سال ۱۹۳۸ جایزه نوبل فیزیک را دریافت کرد و ذرات فرمی، گاز فرمی و عنصر شیمیایی فرمیوم (عنصر شماره ۱۰۰) به افتخار او نام‌گذاری شده‌اند.

بی‌تردید می‌توان انریکو فرمی را از نوابغ بزرگ قرن بیستم به حساب آورد.

فرمی پس از دریافت جایزه نوبل، توانست به آمریکا مهاجرت کند و پس از مهاجرت به آمریکا و پذیرش تابعیت آمریکا، سهم بزرگی در هدایت پروژه‌ی منهتن داشت.

پروژه‌ی منهتن (Manhattan Project) در سالهای ۱۹۴۲ تا ۱۹۴۵ به عنوان پروژه تحقیقاتی دولت آمریکا انجام می‌شد و حاصل آن، تولید اولین بمب‌های اتمی جهان بود. پروژه‌ای که نطفه‌ی آن در سال ۱۹۴۰ در دیدار آلبرت اینشتین با روزولت شکل گرفت.

اینشتین کوشید از طریق نامه‌ای که با یکی از همکارانش (زیلارد) نوشت روزولت را قانع کند که تحقیقات اتمی و ایجاد فرایند فیسیون (شکاف هسته‌ای) کنترل نشده می‌تواند کاربرد نظامی هم داشته باشد و از این طریق ۶۰۰۰ دلار کمک مالی برای راه اندازی تحقیقاتی دریافت کرد که بعداً به پروژه‌ی منهتن تبدیل شد.

اگر چه علاقمندان اینشتین بعدها تاکید کردند که نامه توسط زیلارد و همکارانش تنظیم شده و اینشتین فقط آن را امضا کرده است، اما می‌توان حدس زد که نقش امضای اینشتین در موافقیت نهایی با آن تقاضا کم نبوده است.

به هر حال، پروژه‌ای که در ابتدا به درخواست اینشتین و همکارانش آغاز شد و با مدیریت اوپنهایمر در قالب پروژه منهتن ادامه پیدا کرد، نهایتاً با دانش و تخصص انریکو فرمی به نتیجه رسید و حاصل آن، ایجاد و توسعه و ترویج جنگ افزارهای اتمی شد.

انریکو فرمی در سال ۱۹۵۴ در ۵۳ سالگی در اثر سرطان درگذشت.

جدا از تصویر تخصصی فرمی (یک فیزیکدان بزرگ) و تصویر عمومی او (از جمله عاملان اصلی بمب اتمی و سلاح‌های کشتار جمعی)، تصویر سومی از او هم در میان ریاضیدان‌ها، مهندسان و مدیران پروژه وجود دارد.

او در تخمین زدن بسیار قوی بود و همواره علاقمند بود کمیت‌های مختلف را تخمین بزند.

[مطلب مرتبط: مهارت تخمین زدن چیست؟ آیا من در آن قوی هستم؟]

امروزه، مسئله های فرمی، به مجموعه‌ای از مسائلی گفته می‌شود که برای تقویت مهارت تخمین زدن و برآورد کردن مورد استفاده قرار می‌گیرد.