برای بسیاری از ما، اصطلاح وکیل مدافع شیطان معمولاً فیلم وکیل مدافع شیطان (با بازی به‌یادماندنی آل پاچینو) را تداعی می‌کند. اما در فضای مدیریت و کسب و کار، وکیل مدافع شیطان یک تکنیک در تصمیم گیری گروهی است که موجب بهبود کیفیت تصمیم گیری می‌شود.
وکیل مدافع شیطان به کسی گفته می‌شود که وظیفه دارد در جلسه به مخالفت با ایده‌های مطرح شده بپردازد و مراقب باشد جریان کلی اندیشیدن در گروه، به سرعت روی یک ایده متمرکز نشود.
این کار در واقع برای جلوگیری از پدیده‌ی گروه اندیشی است و باعث می‌شود که گروه، ناگهان عاشقِ ایده‌ی خود نشده یا به سرعت، در برابر افکار و ایده‌های مدیران و اشخاص مقتدرتر جلسه تسلیم نشود.
معنی وکیل مدافع شیطان چیست؟
این عبارت در تاریخ مسیحیت ریشه دارد و کلیسای کاتولیک آن را مطرح کرده است. در دورانی که کلیسای کاتولیک، بعضی افراد را پس از مرگ‌شان به عنوان قدیس (Saint) اعلام می‌کرد، این دغدغه وجود داشت که شاید فرد مطرح شده، واقعاً مناسب و شایسته‌ی جایگاه قدیسی نباشد.
برای کاهش خطای این فرایند، جایگاهی به نام وکیل مدافع شیطان تعریف شد و فردی که در این جایگاه قرار می‌گرفت، باید به نمایندگی از شیطان حرف می‌زد و توضیح می داد که فرد مورد نظر، اتفاقاً خدمت‌گزار شیطان بوده و زحمات زیادی در مسیر شیطان کشیده است.
در واقع با در نظر گرفتن چنین جایگاهی، فضا برای بحث کردن در مورد ایرادها و نواقص شخصیتی فرد هم باز می‌شد و اگر فرد، چندان شایسته‌ی جایگاه قدیسی نبود، تحت تأثیر فضا و تب جلسه، به این سمت منصوب نمی‌شد.
بر اساس توضیحات بریتانیکا، اولین بار در سال ۱۵۸۷ دفتری رسمی به وکیل مدافع شیطان اختصاص داده شد و پس از چهار قرن، زمانی که پاپ ژان پل دوم به اصلاح فرایندهای کلیسا پرداخت، این جایگاه حذف شد.
درس‌های مرتبط در حوزه‌ی تصمیم گیری
سایت پاسخ نامه – که در حال مطالعه‌ی آن هستید – به نوعی واژه‌نامه‌ی جنبی مجموعه‌ی آموزشی متمم است. در صورتی که به توسعه فردی علاقه‌مند هستید می‌توانید فهرست درس‌ها و نقشه‌راه‌های یادگیری متمم را بررسی کرده یا این‌که سرفصل‌های دوره MBA آنلاین ما را ببینید.
فهرست درس‌ها اطلاعات | ثبت‌نام