اتیولوژی (Etiology) به معنای شناخت ریشه و علت پدیده‌هاست. این اصطلاح را در فارسی به سبب شناسی ترجمه کرده‌اند.

اصطلاح اتیولوژي برای نخستین بار در رشته پزشکی و روانپزشکی رواج یافت. مثلاً در مقالات پزشکی و روانپزشکی از اتیولوژی چاقی، اتیولوژی فشار خون، اتیولوژی اضطراب و اتیولوژی سرطان صحبت می‌شود و محققان بسیاری روی سبب شناسی بیماری‌ها مطالعه و تحقیق می‌کنند.

اما این اصطلاح بعدها در فلسفه، اقتصاد، مدیریت و سایر رشته‌ها هم به کار گرفته شد و اکنون کاربردی فراگیر دارد.

لازم به ذکر است که کلمه اتیولوژی در انگلیسی بریتانیایی به شکل Aetiology نوشته می‌شود و تلفظ آن هم – چه در آمریکایی و چه انگلیسی – به صورت /ˌiːtɪˈɒlədʒi/ (ایتیالِجی) است.

مرور جمله‌های انگلیسی زیر می‌تواند مفهوم این اصطلاح و کاربرد آن را بهتر نشان دهد:

Human exposures to environmental toxicants have been associated with etiology of many diseases.

We don’t know so much about etiology and risk factors of this disease.

We have to talk about etiology of economic exclusion.