بازاریابی اینترنتی یا Internet Marketing اصطلاحی است که پس از رواج یافتن اینترنت و توسعه‌ی فناوری اطلاعات، بین بازاریابان و به طور خاص، میان فعالان حوزه‌ی تبلیغات رواج یافت.

[ دانلود فایل PDF بازاریابی اینترنتی چیست ]

کسانی که اصطلاح بازاریابی اینترنتی را به کار می‌بردند، به استفاده از اینترنت و به طور خاص وب، برای تبلیغات، اطلاع‌رسانی و فروش محصولات، اشاره داشتند.

البته به تدریج اصطلاح دیجیتال مارکتینگ جای بازاریابی اینترنتی را گرفت و امروز در جامعه‌‌های تخصصی، از اصطلاح بازاریابی اینترنتی کمتر استفاده می‌شود.

مراجعه به گوگل ترندز هم نشان می‌دهد که طی سال‌های اخیر (از ۲۰۰۴ تا کنون) روند جستجوی کلمه‌ی Digital Marketing (بازاریابی دیجیتال) افزایش داشته و به نظر می‌رسد که سهم جستجوی Internet Marketing را در اختیار گرفته باشد.

جالب این‌جاست که اغلب کتاب‌های بازاریابی اینترنتی هم قبل از سال‌های ۲۰۱۲ منتشر شده‌اند و در مراجعه به سایت آمازون، تقریباً نمی‌توانید کتاب معتبری بیابید که بعد از سال ۲۰۱۵ با این عنوان منتشر شده باشد.

حتی بسیاری از نویسندگان که نسخه‌های قبلی کتاب‌هایشان با عنوان بازاریابی اینترنتی منتشر می‌شد، در ویرایش‌های جدید، عنوان بازاریابی دیجیتال را انتخاب کرده‌اند. در این گروه نویسندگان، به عنوان نمونه می‌توان به Dave Chaffey و هم‌چنین Jeff Larson اشاره کرد.

تعریف بازاریابی اینترنتی

دیو چافی در مقایسه با سایر نویسندگان، تعریف بازاریابی اینترنتی را به شکل جامع‌تری ارائه می‌دهد. او در سومین ویرایش کتاب خود (که برای آخرین بار اصطلاح بازاریابی اینترنتی را به‌کار برد) این اصطلاح را چنین تعریف کرده است:

بازاریابی اینترنتی یعنی استفاده از تکنولوژی های دیجیتال برای دستیابی به اهداف بازاریابی.

او در ادامه چنین می‌گوید:

وقتی از اصطلاح بازاریابی اینترنتی استفاده می‌کنیم، نگاهی از بیرون به این حوزه داریم. بنابراین صرفاً با نگاهی کلی به این مسئله می‌پردازیم که اینترنت چگونه می‌تواند در کنار رسانه‌های سنتی، به ما کمک کند تا مشتریان جدید به دست آورده و خدمات‌مان را به مشتریان خود ارائه دهیم.

چافی در ادامه اصطلاح e-marketing را با سه کارکرد پیشنهاد می‌کند که به مفهوم بازاریابی دیجیتال که ما امروز می‌شناسیم کمی نزدیک‌تر است:

• استفاده از اینترنت برای تحقیقات بازاریابی و شناخت بهتر نیازها و خواسته‌های مشتریان
• توجه به اینترنت به عنوان ابزاری که مشتریان می‌توانند اطلاعات محصولات را به دست آورده و آن‌ها را خریداری کنند
• استفاده از اینترنت به عنوان ابزاری برای ارتباط با مشتری و تأمین بیش از پیش رضایت مشتریان

توضیح: در حال حاضر ویرایش ششم کتاب چافی با عنوان Digital Marketing (و نه Internet Marketing) به بازار عرضه شده است.

برخی از ابزارهای بازاریابی اینترنتی

تقریباً از نخستین روزهایی که بازاریابی اینترنتی مطرح شد، راه اندازی وبسایت برای معرفی محصولات و کسب و کارها، تبلیغات بنری و نیز فروش آنلاین به عنوان سه ابزار مهم در بازاریابی اینترنتی مورد اشاره قرار گرفتند.

اما به تدریج، ابزارهایی مانند ایمیل مارکتینگ، سئو و حضور در شبکه های اجتماعی هم به زیرمجموعه‌های بازاریابی اینترنتی افزوده شدند.

چه چیزهایی در بازاریابی اینترنتی نادیده گرفته شده بود؟

دورانی که اصطلاح «آموزش بازاریابی اینترنتی» رواج داشت، هنوز موبایل به صورت فراگیر مانند این روزها وجود نداشت. به خاطر همین، مفاهیم موبایل مارکتینگ را کمتر در کتابهای بازاریابی اینترنتی می‌بینیم.

همین مسئله باعث شده که اکثر کتابها و منابع این حوزه، مدام تأکید کنند که مزیت بازاریابی اینترنتی، ارزان بودن و شبانه روزی بودن است و نقطه‌ی ضعفش این‌که به بخش قابل توجهی از بازار دسترسی ندارد.

در حالی که امروزه، دسترسی شبانه روزی و ارزان بودن، بدیهیاتی است که کمتر مورد اشاره قرار می‌گیرد و با وجودی که هنوز هم همه‌ی جمعیت جهان آنلاین نیستند، دسترسی محدود به بازار (حداقل در مقایسه با رسانه‌های انبوه سنتی مثل تلویزیون) چندان قابل طرح و استناد نیست.

علاوه بر نکات فوق، در دهه‌ی قبل، گردآوری و پردازش داده‌ها در مقیاس کوچک و برای کسب و کارهای کوچک و متوسط امکان‌پذیر و اقتصادی نبود. به همین علت، تحلیل رفتار مشتریان، از جمله بحث‌های دیگری است که جایگاه ویژه‌ای در بازاریابی اینترنتی نداشت.

با توجه به طرح بحث سئو و تولید محتوا در کتابهای بازاریابی اینترنتی، نمی‌توانیم بگوییم در آن زمان به بحث محتوا توجه نمی‌شده است. اما می‌توان گفت اصطلاحاتی مانند بازاریابی محتوا و استراتژی محتوا تقریباً هم‌زمان با رواج اصطلاح دیجیتال مارکتینگ رایج شدند.

آیا بازاریابی آنلاین همان دیجیتال مارکتینگ است؟

اگر بخواهید خیلی دقیق باشید، باید گفت که بازاریابی آنلاین، زیرمجموعه‌ای از دیجیتال مارکتینگ است.

فرض کنید شما یک کلیپ ویدئویی از کسب و کارتان تهیه کرده‌اید و در یک سمینار روی یک فلش مموری در اختیار شرکت‌کنندگان قرار می‌دهید. بازاریابی شما کاملاً دیجیتال است، اما آنلاین نیست.

با این حال، چنین مصداق‌هایی آن‌قدر محدود هستند که ایرادی ندارد اگر شما بازاریابی آنلاین و دیجیتال مارکتینگ و اینترنت مارکتینگ را مترادف و هم‌معنی در نظر بگیرید.

چند کتاب بازاریابی اینترنتی که منبع این مطلب بوده‌اند

Internet Marketing, Dave Chaffey & Fiona Chadwick, 3rd Ed.

Internet Marketing Essentials, Larson & Draper

The Internet Marketing Bible, Zeke Camusio

چند کتاب بازاریابی اینترنتی مناسب نیازهای دیجیتال مارکتینگ امروزی

دو کتاب قوانین جدید بازاریابی و روابط عمومی و نیز Ctrl Alt Delete برای شروع کتابهای مناسبی هستند که در دیجیتال مارکتینگ متمم معرفی شده‌اند.

کتاب بازاریابی محتوایی نوشته‌ی جو پولیتزی هم کتاب ارزشمند دیگری در زمینه اینترنت مارکتینگ است. نمی‌توان گفت این کتاب قطعاً بهترین کتاب بازاریابی اینترنتی است؛ اما بی‌تردید یکی از بهترین‌هاست. معرفی مستقل آن را می‌توانید در آدرس زیر بخوانید:

[ دانلود فایل PDF بازاریابی اینترنتی چیست ]

[ تعریف مارکتینگ ]